Παγκόσμιος τουρισμός & βιωσιμότητα στη μετά COVID-19 εποχή​

Του Κωνσταντίνου Δ. Νικολάου

Ο τουρισμός ήταν ένας από τους τομείς που επλήγησαν περισσότερο από την παγκόσμια πανδημία. Το 2020 ήταν η χειρότερη χρονιά που έχει καταγραφεί στα χρονικά για διεθνή ταξίδια λόγω της παγκόσμιας πανδημίας, με τις χώρες να λαμβάνουν αποφασιστικά μέτρα για την προστασία των πολιτών τους, να κλείνουν τα σύνορα και να διακόπτουν τα διεθνή ταξίδια.

Το αποτέλεσμα ήταν μια μείωση κατά 74% στις αφίξεις διεθνών επισκεπτών, με απώλειες εσόδων άνω του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων και κατ’ εκτίμηση 62 εκατομμύρια λιγότερες θέσεις εργασίας. Ο αντίκτυπος στα διεθνή αεροπορικά ταξίδια ήταν ακόμη πιο σοβαρός με πτώση 90% το 2019, με αποτέλεσμα πιθανή απώλεια 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Και ενώ ο οικονομικός αντίκτυπος είναι από μόνος του τρομερός, σχεδόν 2,9 εκατομμύρια ζωές έχουν χαθεί από την πανδημία.

Οι χώρες άνοιξαν τα σύνορά τους ξανάρχισαν τα ταξίδια και βάλαμε στη Ζωή μας τα εμβόλια. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού σημείωσε ότι όλες οι χώρες είχαν εφαρμόσει ταξιδιωτικούς περιορισμούς την περίοδο της πανδημίας και θα έπρεπε να κάνουν επανέναρξη των ταξιδιών.

Χρειάζονται πολλές δράσεις για την ανοικοδόμηση και την βιωσιμότητα του τουρισμού. Σε όλα αυτά έρχεται και η αναζωπύρωση των κρουσμάτων μετά την ανακάλυψη των νέων παραλλαγών τους τελευταίους μήνες. Κατά συνέπεια ο δρόμος προς την ανάκαμψη θα είναι δύσκολος και αργός. Η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (IATA) προβλέπει βελτίωση της ζήτησης των αεροπορικών ταξιδιών, γεγονός που θα φέρει τον κλάδο στα επίπεδα του 2019.

Τα κράτη ετοιμάζονται για την επαναφορά, ωστόσο σύμφωνα με την εκτίμηση της McKinsey & Company οι τουριστικές δαπάνες ίσως να μην είναι ίδιες στα προ Covid-19 επίπεδα μέχρι και το 2024.

Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι η οικονομική συνεισφορά του τουρισμού είναι στο 10% περίπου του παγκόσμιου ΑΕΠ οπότε αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντική είναι η επαναφορά στα κανονικά επίπεδα διότι θα μας δώσει την ευκαιρία να ενισχύσουμε την βιωσιμότητα και να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής. Βέβαια δεν θα πρέπει να αφήσουμε εκτός σχεδιασμού τον υπερτουρισμό και την τουριστική συμφόρηση που δημιουργείται σε αρκετές περιοχές με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την κοινωνία. Για να αντιμετωπίσουμε τον υπερτουρισμό ίσως χρειάζεται να προωθήσουμε λιγότερο επιβαρυμένους προορισμούς και να τους προβάλλουμε ως hot spot.

Ο παγκόσμιος τουρισμός αντιπροσωπεύει το 8% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η Συμφωνία του Παρισιού για αυτό θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην βιωσιμότητα του περιβάλλοντος.

Η τουριστική βιομηχανία αποτελεί μοχλό ανάκαμψης της οικονομίας και είναι απαραίτητο να εργαστούμε για να ενισχύσουμε την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

Η βιωσιμότητα όπως και η αειφορία είναι δράσεις που απασχολούν τις τουριστικές επιχειρήσεις και τις έχουν εντάξει στα επόμενα σχέδιά τους και αρκετές έχουν λάβει τις απαιτητές πιστοποιήσεις από αναγνωρισμένους φορείς και οργανισμούς.